بیش فعالی کودک چیست و علائم و نشانه‌های آن کدامند؟
چرا مشاوره آنلاین دنیای روانشناسی را متحوّل کرده است؟
آذر ۹, ۱۳۹۹
بهترین راهکارها برای جدا کردن اتاق فرزند از والدین
آذر ۹, ۱۳۹۹
بیش فعالی/ نقص توجه کودک یا ADHD یکی از رایج‌ترین دلایل مراجعه‌ی والدین به کلینیک‌های
روانشناسی محسوب می‌شود و علائم آزار دهنده‌ی این اختلال می‌تواند دردسرهای بسیاری را برای
اطرافیان کودک ایجاد نماید.
اختلال بیش فعالی / نقص توجه جزو اختلالات رفتاری کودکان دسته بندی می‌شود.
ولی تحقیقات صورت گرفته در این زمینه نشان داده‌اند که ممکن است علائم و نشانه‌های این اختلال
تا بزرگسالی نیز ادامه پیدا کند. در ادامه قصد داریم تا ضمن معرّفی بیش فعالی کودک
یا ADHD و ویژگی‌های بارز آن، اطّلاعاتی را در رابطه با نحوه‌ی برخورد و مدیریت آن به
شما عزیزان ارائه دهیم و شما را بیشتر در این زمینه راهنمایی نماییم.
بیش فعالی/ نقص توجه کودک یا ADHD چیست؟
بیش فعالی کودک یا ADHD جزو شایعترین اختلالات رفتاری کودکان محسوب می‌شود
و در حدود ۲ تا ۱۰ درصد از کودکان زیر ۸ سال را با شدّت‌های مختلفی درگیر می‌کند.
علائم این اختلال گاه آزار دهنده هستند و در بسیاری از موارد موجب کلافگی والدین و مربیان کودک
می‌شوند و آن‌ها را از کنترل کودک عاجز می‌کنند.
علائم مختلفی همچون:
تحرّک و جنب و جوش بیش از حدّ کودک، اختلالات تمرکزی، مشکلات و اختلالات رفتاری مختلف جزو شایعترین علائم بیش فعالی کودک می‌باشند و آسایش و آرامش پدر و مادر کودکان را بطور گسترده‌ای مختل می‌کنند.
بیش فعالی کودک در پسران از شیوع بیشتری نسبت به دختران برخوردار است و علائم اوّلیه‌ی
آن معمولاً در سنین زیر ۶ سال نمایان می‌شوند.
تاکنون اطّلاعات دقیقی در رابطه با مکانیزم‌های ایجاد شدن ADHD کشف نشده‌اند ولی می‌توان
حدس زد که وراثت یکی از اصلی‌ترین عوامل ایجاد کننده‌ی این بیماری می‌باشد.
زیرا درصد قابل توجّهی از کودکان مبتلا به بیش فعّالی سابقه‌ی ابتلا به این اختلال را در خویشاوندان خود دارند.
با این حال، بیش فعالی کودک به عنوان یکی از اختلالات ناشناخته‌ی کودکان شناخته می‌شود
و به نظر می‌رسد که وجود اختلالات ژنتیکی و مادرزادی در قسمت‌های مربوط به تمرکز و یادگیری
مغز علّت اصلی برو علائم بیش فعالی می‌باشد.
در کل، کودکان بیش فعّال نسبت به سایر کودکان به توجّه و صرف انرژی بیشتری نیاز دارند
و والدین این کودکان با رعایت برخی از موارد می‌توانند وضعیت روانی این کودکان را کنترل نمایند
و در راستای بهبود عملکرد فرزندان خود اقدام کنند.
برخی از نشانه‌های بیش فعالی کودک کدامند؟
فرزند من یک جا بند نمی‌شود!
شاید شما نیز در مطب روانپزشکان با کودکانی برخورد داشته‌اید که دائماً در حال بالا و پایین پریدن و شلوغ کاری هستند و اصطلاحاً ((دیوار راست را بالا می‌روند)).
تحرّک بیش از حدّ کودکان معمولاً به عنوان اوّلین نشانه‌ی بیش فعالی کودک در نظر گرفته می‌شود
و والدین کودک به دلیل مشاهده شدن این علامت و به دلیل اطّلاعات اوّلیه‌ی خود در رابطه با بیش فعالی سریعاً به مطبّ روانشناس مراجعه می‌کنند.
با این حال، لازم به ذکر است که کودکان و مخصوصاً کودکان پسر معمولاً فعّالیت فیزیکی بیشتری
را دارند و شما نباید مشاهده شدن این علائم را به منزله‌ی بیش فعّالی کودک در نظر بگیرید
و این مورد در کنار سایر علائم این اختلال باید حداقل به مدّت ۶ ماه ادامه داشته باشند تا بتوان آن‌ها را
به عنوان علائم ADHD در نظر گرفت. در کل، فعّالیت بیش از حد، دلیل اصلی مراجعه‌ی والدین به روانشناس می‌باشد و بروز آن در سنین کودکی باید جدّی تلقّی شود.
مشکلات تمرکزی و یادگیری از دیگر نشانه‌های بیش فعالی کودک هستند:
در بسیاری از موارد مشاهده شده است که والدین از عدم تمرکز کافی کودکان خود و مشکلات
یادگیری آن‌ها نگران بوده‌اند و به همین دلیل است که به بیش فعالی کودک خود مشکوک شده‌اند.
همان‌‌گونه که قبلاً به آن اشاره شد، بوجود آمدن اختلالات مختلف در قسمت‌هایی از مغز که
مسئول توجه و تمرکز هستند از جمله اصلی‌ترین دلایل این اختلال می‌باشند و مشاهده شدن این
علامت می‌تواند دلیل دیگری بر ابتلای کودک به ADHD باشد.
در این حالت، کودک تمایلی را برای یادگیری مسائل درسی از خود نشان نمی‌دهد و دائماً با مختل کردن روند کلاس‌های آموزشی و یا عدم توجّه کافی به معلّم خود موجب بوجود آمدن مشکلاتی در محیط مدرسه می‌شود.
بیش فعالی کودک در صورت عدم اصلاح می‌تواند به سرخورده شدن کودک و پسرفت گسترده
در مراحل تحصیلی منجر شود و به همین دلیل است که باید از روش‌های مختلف مدیریت و
اصلاح استفاده شود.
کودکان بیش فعّال تعامل مناسبی را با اطرافیان خود ندارند:
کودکان بیش فعّال معمولاً رفتارهایی را از خود نشان می‌دهند که موجب دوری سایر کودکان از آن‌ها
می‌شود و در بلند مدّت زمینه‌های لازم برای منزوی شدن را فراهم می‌کند.
بر هم زدن بازی سایر کودکان، اذیّت کردن آن‌ها، درگیر شدن با کودکان دیگر، لجبازی کردن و
برانگیختگی سریع از جمله رایج‌ترین علائم این اختلال در محیط مدرسه و منزل می‌باشند
و می‌توانند ضمن مختل کردن آسایش و آرامش والدین، موجب دوری جستن سایر کودکان از کودکان بیش فعّال شوند.
بنابراین، بهتر است که در زمینه‌ی کنترل این رفتار‌ها از روانشناسان و روانپزشکان مشاوره دریافت کنید تا بتوانید بهتر با کودکان بیشفعال تعامل نمایید.
علّت‌های اصلی بیش فعالی کودک:
اگرچه وراثت به عنوان یکی از عوامل اصلی ایجاد کننده‌ی بیش فعالی کودک شناخته می‌شود
و مهم‌ترین نقش را در شیوع این بیماری بر عهده دارد ولی دانشمندان در طول تحقیقات خود موفّق
شده‌اند تا ارتباط معناداری را میان برخی از عوامل و ADHD کشف نمایند.
مصرف مشروبات الکلی و سیگار در دوران بارداری و یا حتّی قرار گرفتن در معرض دود سیگار ((Passive Smoker)) مسمومیت ناشی از فلزّات سنگین مخصوصاً سرب و مصرف غذاهای حاوی مواد نگهدارنده و رنگ دهنده‌های مصنوعی از جمله مهم‌ترین عوامل ایجاد کننده‌ی این عارضه محسوب می‌شوند و با کنترل این عوامل می‌توان میزان شیوع این بیماری در سنینی کودکی را به میزان قابل توجّهی کاهش داد.
درمان بیش فعالی کودک:
تاکنون درمان موثّری برای بیش فعالی کودک کشف نشده است و دارو درمانی تنها کنترل علائم و رفتار‌های کودکان را تسهیل می‌کند
ولی در بسیاری از موارد مشاهده شده است که علائم آزار دهنده‌ی این بیماری همچون:
تحرّک بیش از حد و یا برخی از مشکلات رفتاری با افزایش سن دچار کاهش شده‌اند.
با این حال، استفاده از مشاوره‌ی تخصصی روانشناسان راهکار بهتری برای کنترل ADHD در طولانی مدّت محسوب می‌شود
و به شما توصیه می‌کنیم که حتماً این راهکار را در نظر داشته باشیدو تنها به استفاده از داروها اکتفا نکنید.
در کل، روش‌های دیگری همچون:
تغییر رژیم غذایی
ورزش کردن
استفاده از مکمّل‌های حاوی امگا ۳
نیز از دیگر روش‌های کنترل کودکان بیش فعّال می‌باشند و شما با استفاده از این روش‌ها می‌توانید انقلابی را در رفتار این کودکان ایجاد کنید.
منابع:
